Instrukcja pomiaru okien skrzynkowych z węgarkami 2023

    Instrukcja pomiaru okien skrzynkowych 2024

    Instrukcja pomiaru okien skrzynkowych przedstawia sytuacje, które są najczęściej spotykanymi, ale mogą pojawić się odstępstwa od tych reguł, ponieważ okna skrzynkowe w Polsce nie posiadały ujednoliconego standardu względem produkcji oraz montażu. Ponadto w czasie eksploatacji budynku oraz remontów mogło dojść do istotnych zmian. Jeśli po zapoznaniu się z poradnikiem zauważyłeś, że nie odnosi się on do Twojego przypadku, skontaktuj się z profesjonalnym montażystą.

    #1 Czego będziesz potrzebować?

    1. Miara
    Rozwijana najlepiej o długości co najmniej 3 metrów. W przypadku bardzo szerokich lub wysokich okien warto uzbroić się w miarę laserową.

    przyrządy do pomiarów

    2. Poziomnica budowlana
    Będzie pomocna podczas pomiaru np. do ustalenia wspólnego punktu 0.

    Poziomnica budowlana

    3. Notatnik
    lub dowolny sposób przechowywania informacji, my polecamy aplikację „notatki” w  telefonie.

    Notatnik

    Możesz też skorzystać z arkusza pomiarowego do zapisania zebranych pomiarów oraz opisu konstrukcji okna. Po zebraniu pomiarów możesz posłużyć się arkuszem do ręcznych obliczeń lub wykorzystać kalkulator, aby przyśpieszyć obliczenia.

    #2 Przygotowania i wstępne założenia

    1. Nadaj nazwę mierzonemu oknu, aby łatwo można było je zidentyfikować nawet po dłuższym czasie. 
    Przykładowy opis arkusza pomiarowego
    1. Pozycja dolnej ramy nowego okna.

    a) Ościeżnica nowego okna powinna stać na parapecie zewnętrznym. Taki sposób montażu pozwala zachować najlepszą szczelność i uniknąć wnikania wody w mur pod oknem (może to doprowadzić do wypaczenia materiałów izolacyjnych oraz do powstawania pleśni).

    Zalecane umiejscowienie dolnej ramy nowego okna
    Rys. 5 Zalecane umiejscowienie dolnej ramy nowego okna

    b) Styk okna z parapetem warto uszczelnić, nawet gdy okno będzie na nim stało.

     Rys. 6 Uszczelnienie styku ramy okna z parapetem zewnętrznym
    Rys. 6 Uszczelnienie styku ramy okna z parapetem zewnętrznym

    c) Jeśli okno znajduje się na krawędzi parapetu lub do niej nie sięga, konieczne jest wypełnienie szczeliny oraz jej uszczelnienie, np. wysokiej jakości uszczelniaczem hybrydowym.

    Dodatkowo po montażu warto raz w roku sprawdzić stan uszczelnienia, aby nie doprowadzić do wnikania wody w mur.

    Rys. 7 Wypełnienie i uszczelnienie przestrzeni między dolną ramą okna a krawędzią parapetu zewnętrznego
    Rys. 7 Wypełnienie i uszczelnienie przestrzeni między dolną ramą okna a krawędzią parapetu zewnętrznego

    d) Nie należy ukrywać dolnej części ramy za parapetem, aby nie zakłócać prawidłowego działania odwodnień ramy okna.

    Rys. 8 Działanie odwodnienia ramy okna umieszczonego od czoła
    Rys. 8 Działanie odwodnienia ramy okna umieszczonego od czoła
    1. Węgarki: W większości przypadków po usunięciu okna skrzynkowego wnęka wewnątrz budynku, która pozostanie po demontażu okna będzie większa niż otwór okienny widoczny od zewnątrz. Mamy wtedy do czynienia z tzw. węgarkami.
    Przekrój przez mur i okno skrzynkowe pokazujące czym są węgarki
    Pomiar szerokości węgarka, który pozostanie po demontażu okna skrzynkowego

    Opis przykładu: Po usunięciu starego okna pozostały węgarek będzie miał około 100 mm

    11 Otwór okienny po demontażu okna skrzynkowego. Widok od wewnątrz budynku
    1. Ustal jak bardzo można ingerować w strukturę budynku.

    a) Jeśli będzie przeprowadzony gruntowny remont, być może będzie możliwość usunięcia węgarków i poszerzenie otworu okiennego do wymiaru wewnętrznej wnęki.
    Mamy wtedy do czynienia z sytuacją pomiarową podobną do pomiaru otworów okiennych w nowej inwestycji.

    eśli będzie przeprowadzony gruntowny remont, być może będzie możliwość usunięcia węgarków i poszerzenie otworu okiennego do wymiaru wewnętrznej wnęki.
Mamy wtedy do czynienia z sytuacją pomiarową podobną do pomiaru otworów okiennych w nowej inwestycji.

    b) Jeżeli chcemy uniknąć uszkodzeń (parapet zewnętrzny nie będzie wymieniony, a elewacja budynku nie będzie odnawiana), należy zmierzyć zarówno otwór zewnętrzny, jak i wnękę, która pozostanie wewnątrz budynku po demontażu okna. Zakładamy, że wnęka będzie mniej więcej wielkości skrzyni okna i to jej wymiary musimy ustalić. Pozwoli nam to obliczyć wymiary nowego okna oraz ewentualnych poszerzeń.

    #3 Parametry, które będziemy mierzyć

    Niniejsza instrukcja przeprowadzi Cię przez proces pomiaru okna skrzynkowego. Na podstawie zmierzonych wartości wyznaczone zostaną wymiary nowego okna oraz poszerzeń, które należy zastosować, aby montaż mógł zostać przeprowadzony prawidłowo pod względem mechanicznym oraz cieplnym.

    Lista parametrów do zmierzenia:

    1. Różnica poziomu parapetów 
    2. Grubość parapetu wewnętrznego (jeśli będzie usuwany)
    3. Wysokość zewnętrzna 
    4. Szerokość zewnętrzna 
    5. Wysokość wewnętrzna 
    6. Szerokość wewnętrzna 
    7. Szerokość lewego węgarka 
    8. Szerokość prawego węgarka
    Schemat otworu okiennego z zaznaczonymi parametrami, które należy zmierzć, aby prawidłowo dopasować nowe okno po wymianie okna skrzynkowego
    Rys. 13 Schemat otworu okiennego z zaznaczonymi parametrami, które należy zmierzć, aby prawidłowo dopasować nowe okno po wymianie okna skrzynkowego

    #4 Pomiar różnicy wysokości między parapetem zewnętrznym i wewnętrznym

    1. Ustal, czy parapet zewnętrzny zostanie wymieniony, czy nie.

    a). Jeśli nie zostanie wymieniony – jego poziom będzie poziomem 0 służącym do obliczenia wymiarów nowego okna. Należy sprawdzić i zapisać jaka jest różnica wysokości między parapetem zewnętrznym oraz wewnętrznym [Różnica poz. parapetów].

    Rys. 14 Pomiar różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym, gdy parapet wewnętrzny jest powyżej parapetu zewnętrznego - rzadko spotykana sytuacja, ponieważ skrzydło wewnętrzne okna skrzynkowego jest wyższe niż skrzydło zewnętrzne.
    Rys. 14 Pomiar różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym, gdy parapet wewnętrzny jest powyżej parapetu zewnętrznego – rzadko spotykana sytuacja, ponieważ skrzydło wewnętrzne okna skrzynkowego jest wyższe niż skrzydło zewnętrzne.
    Rys. 15 Pomiar różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym, gdy parapet wewnętrzny jest poniżej parapetu zewnętrznego
    Rys. 15 Pomiar różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym, gdy parapet wewnętrzny jest poniżej parapetu zewnętrznego
    Przykład pomiaru różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym
    Rys 16.0 Przykład pomiaru różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym
    Przykład pomiaru różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym
    Rys. 16.1 Przykład pomiaru różnicy poziomu między parapetami zewnętrznym oraz wewnętrznym

    Opis przykładu:
    Parapet zewnętrzny nie będzie wymieniony. Odległość poziomnicy od parapetu zewnętrznego to 15 mm, a od parapetu wewnętrznego 85 mm. Poziom 0 znajduje się na wysokości parapetu zewnętrznego, a różnica między poziomem 0 a poziomem parapetu wewnętrznego to 70 mm.

    Przykład:
    [Pomiar parapet wewnętrzny] = 85 mm
    [Pomiar parapet zewnętrzny] = 15 mm

    Parapet wewnętrzny jest umiejscowiony niżej niż parapet zewnętrzny, a zatem
    [Różnica poz. parapetów] = [Pomiar parapet wewnętrzny] – [Pomiar parapet zewnętrzny]

    [Różnica poz. parapetów] = 85 mm – 15 mm = 70 mm

    b). Jeśli zostanie wymieniony – wtedy należy ustalić, na jakim poziomie zostanie zamontowany nowy parapet względem obecnego parapetu zewnętrznego.

    Zapiszmy tę wartość jako Poprawkę poziomu parapetu zewnętrznego [Poprawka poziomu parapet zew.] i dokonajmy poprawki obliczeń z punktu  a).

    Rys. 17 Ustalenie poziomu planowanego nowego parapetu zewnętrznego (grafika z przezroczystym parapetem z zamysłem, ze bedzie montowany)
    Rys. 17 Ustalenie poziomu planowanego nowego parapetu zewnętrznego (grafika z przezroczystym parapetem z zamysłem, ze bedzie montowany)
    • Przykład 1:

    Nowy parapet będzie o 10 mm wyżej niż obecny:

    [Poprawka poziomu parapet zew. 1] = 10 mm
    Wprowadzamy poprawkę do Różnicy poziomu parapetów.

    [Różnica poz. parapetów] = [Różnica poz. parapetów] + [Poprawka poziomu parapet zew. 1]
    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm + 10mm = 80 mm

    • Przykład 2:

    Nowy parapet będzie o 10 mm niżej niż obecny:

    [Poprawka poziomu parapet zew. 2] = -10 mm
    Wprowadzamy poprawkę do Różnicy poziomu parapetów.

    [Różnica poz. parapetów] = [Różnica poz. parapetów] + [Poprawka poziomu parapet zew. 2]
    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm + (-10) mm = 70 mm – 10 mm = 60 mm

    c). Na potrzeby niniejszej instrukcji posłużymy się przykładem z punktu a) czyli
    [Różnica poz. parapetów]= 70 mm

    Najczęściej parapet wewnętrzny będzie niżej parapet zewnętrzny i dlatego na takiej sytuacji bazują przykładowe pomiary i obliczenia w dalszej części instrukcji.

    Jeśli mamy do czynienia z rzadziej spotykaną sytuacją, gdy parapet zewnętrzny jest niżej niż wewnętrzny (Rys. 14), to mamy wtedy następujące możliwości:

    1). parapet zewnętrzny zostanie podniesiony do poziomu parapetu wewnętrznego – poprawka Wysokości zewnętrznej – analogicznie, jak w przypadku wymiany parapetu zewnętrznego na nowy, musimy wprowadzić poprawkę uwzględniając jego nowy poziom

    2). parapet wewnętrzny zostanie obniżony do poziomu parapetu zewnętrznego – poprawka Wysokości wewnętrznej – może wymagać usunięcia elementu ściany, aby wyrównać otwór do poziomu parapetu zewnętrznego, a do Wysokości wewnętrznej należy dodać Różnicę poziomu parapetów

    #5 Pomiar wysokości otworu okiennego widocznego z zewnątrz budynku

    1. Na samym początku zmierz wysokość okna w 3 miejscach — z lewej, na środku i z prawej.
    Rys. 18 Pomiar wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 18 Pomiar wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 19 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku wraz z przekrojem pionowym
    Rys. 19 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku wraz z przekrojem pionowym
    Rys. 20 Przykład dokonywania pomiaru wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku
    Rys. 20 Przykład dokonywania pomiaru wysokości otworu okiennego od zewnątrz budynku

    Opis przykładu: Pomiar otworu okiennego zewnętrznego najłatwiej dokonać od wewnątrz budynku. Po otwarciu skrzydeł mamy zwykle wystarczająco swobody, aby zmierzyć otwór w 3 punktach.

    2. Zapisz najmniejszy pomiar — to do niego zostanie wyrównany otwór okienny (jeśli nie jest równy) i na jego podstawie należy dopasować wymiar nowego okna. Będzie to nasza Wysokość zewnętrzna [Wys. zew.].

    Przykład:
    [Wys. zew.] =  1100 mm

    3. Jeśli parapet zewnętrzny będzie wymieniony – to naszą wysokość zewnętrzną należy poprawić o różnicę między poziomami obecnego i planowanego parapetu zewnętrznego. Obliczymy w ten sposób Wysokość zewnętrzną z nowym parapetem zewnętrznym [Wys. zew. z nowym parapetem zew.] [Wys. zew. z nowym parapetem zew.] = [Wys. zew.] – [Poprawka poziomu parapet zew.]


    Przykład:
    Nowy parapet zewnętrzny będzie o 10 mm wyżej niż obecny.
    [Wys. zew. z nowym parapetem zew.] = 1100 mm – 10 mm = 1095 mm

    Dla takiej sytuacji przyjmujemy, że Wysokość zewnętrzna z nowym parapetem zewnętrznym zastępuje zmierzoną wartość Wysokości zewnętrznej.
    [Wys. zew.] = [Wys. zew. z nowym parapetem zew.]

    4. Jeśli parapet zewnętrzny jest niżej niż parapet wewnętrzny i poziom parapetu zewnętrznego zostanie podniesiony do poziomu parapetu wewnętrznego, należy skorygować Wysokość zewnętrzną o Różnice poziomu parapetów.

    [Wys. zew.] = [Wys. zew.] – [Różnica poz. parapetów]

    Przykład:
    [Wys. zew] = 1100 mm
    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm

    [Wys. zew.] = 1100 mm – 70 mm = 1030 mm

    #6 Pomiar szerokości otworu okiennego z zewnątrz budynku

    1. Podobnie jak w przypadku wysokości, dokonaj pomiaru w 3 miejscach — u dołu, na środku i u góry

    
Rys. 21 Pomiar szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 21 Pomiar szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 22 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku wraz z przekrojem poziomym
    Rys. 22 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku wraz z przekrojem poziomym
    Rys. 23 Przykład dokonywania pomiaru szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku
    Rys. 23 Przykład dokonywania pomiaru szerokości otworu okiennego od zewnątrz budynku

    2. Zapisz najmniejszą zmierzoną wartość. Jest to nasza Szerokość zewnętrzna [Szer. zew.].

    Przykład:
    [Szer. zew.] = 815 mm

    #7 Pomiar wysokości wnęki okiennej wewnątrz budynku – wstęp

    1. Jeśli jest to typowy przypadek związany z wymianą okna skrzynkowego, wnęka po jego demontażu wewnątrz budynku będzie większa od otworu okiennego mierzonego od zewnątrz (Patrz Rys. 14).

    2. Aby prawidłowo zamontować nowe okno, należy przymocować mechanicznie kotwę do płaszczyzny wnęki okiennej, która jest prostopadła do płaszczyzny okna.

    Rys. 24 Przykład prawidłowo zamocowanej kotwy montażowej
    Rys. 24 Przykład prawidłowo zamocowanej kotwy montażowej

    3. Często węgarki są na tyle duże, że najlepszym sposobem montażu wydaje się zamocowanie kotwy właśnie do węgarka, który ma znacznie mniejszą grubość niż mur. Nie należy tak postępować, ponieważ:

    a). mocowanie mechaniczne do węgarka osłabia element muru, który już ma mniejszą wytrzymałość ze względu na mniejszą grubość i może nie być wystarczające pod względem statycznym,

    b). umieszczenie wkręta w węgarku osłabia izolacyjność muru i może spowodować, że wkręt oraz kotwa staną się mostkiem termicznym, na którym będzie skraplała się wilgoć. Jeśli pianka montażowa po utwardzeniu będzie miała kontakt z wodą, straci swoje właściwości izolacyjne.

    Dlatego warto zmierzyć wewnętrzny wymiar skrzynki okna i zastosować poszerzenia, które pozwolą na prawidłowy montaż mechaniczny okna.

    Rys. 25 Przykład niewłaściwego montażu mechanicznego okna, czyli w węgarku
    Rys. 25 Przykład niewłaściwego montażu mechanicznego okna, czyli w węgarku

    4. Część ramy okna może być ukryta pod warstwą tynku lub farby. Aby ustalić jak duża wnęka pozostanie, należy sprawdzić dokąd sięga okno po bokach i u góry.

    Zwróć uwagę, czy nie widać odcięcia na farbie w miejscu, gdzie kończy się rama. Jeśli nie, usuń delikatnie farbę i tynk z ramy, a następnie ustal, w którym miejscu się ona kończy i do którego miejsca powinniśmy dokonać pomiaru.

    Rys. 26 Sprawdzenie dokąd sięga rama okna poprzez usunięcie warstwy farby z jej fragmentu
    Rys. 26 Sprawdzenie dokąd sięga rama okna poprzez usunięcie warstwy farby z jej fragmentu
    Rys. 27 Przykład ustalenia dokąd sięga rama wewnątrz budynku poprzez zeskrobanie farby i tynku śrubokrętem
    Rys. 27.0 Przykład ustalenia dokąd sięga rama wewnątrz budynku poprzez zeskrobanie farby i tynku śrubokrętem
    Rys. 27 Przykład ustalenia dokąd sięga rama wewnątrz budynku poprzez zeskrobanie farby i tynku śrubokrętem
    Rys. 27.1 Przykład ustalenia dokąd sięga rama wewnątrz budynku poprzez zeskrobanie farby i tynku śrubokrętem
    1. Różnica między wielkością otworu widocznego z zewnątrz a wnęką pozostałą wewnątrz budynku jest istotna przede wszystkim dlatego, aby móc odpowiednio przygotować się do montażu nowego okna (wybór optymalnego sposobu montażu mechanicznego, dobór poszerzeń, materiałów izolacyjnych oraz budowlanych).

    1. Parapet wewnętrzny:

    a). może być integralnym elementem okna skrzynkowego lub może być w złym stanie wizualno-technicznym. W takim przypadku zostanie usunięty razem z oknem.

    Rys. 28 Przykład parapetu, który zostanie zdemontowany wraz z oknem i nie zostanie ponownie wykorzystany
    Rys. 28 Przykład parapetu, który zostanie zdemontowany wraz z oknem i nie zostanie ponownie wykorzystany

    b). może być w wystarczająco dobrym stanie, aby go użyć ponownie. W takim przypadku warto go zdemontować, odnowić i zamontować ponownie wraz z nowym oknem. Należy się jednak upewnić, że będzie on pasował do nowego okna zwłaszcza ze względu na wymiar – okna skrzynkowe są znacznie głębsze niż okna nowego typu i stary parapet może nie być wystarczająco szeroki

    Rys. 29 Przykład parapetu, który wystaje zaledwie 2 cm poza lico ściany. Po montażu nowego okna nie będzie on wystarczająco szeroki, aby uzupełnić przestrzeń od okna do krawędzi ściany.
    Rys. 29 Przykład parapetu, który wystaje zaledwie 2 cm poza lico ściany. Po montażu nowego okna nie będzie on wystarczająco szeroki, aby uzupełnić przestrzeń od okna do krawędzi ściany.
    Rys. 30 Głębokość przykładowego okna skrzynkowego to 150 mm, podczas gdy głębokość profilu okna PCV Salamander BluEvolution 82 to tylko 82 mm
    Rys. 30 Głębokość przykładowego okna skrzynkowego to 150 mm, podczas gdy głębokość profilu okna PCV Salamander BluEvolution 82 to tylko 82 mm
    Rys. 31 Zdjęcie pokazuje, że parapet wewnętrzny kończy tuż przy ramie okna skrzynkowego. Jeżeli grubość skrzynki wynosi 150 mm, a profilu nowego okna 82, oznacza to, że pozostałoby 68 mm odstępu do wypełnienia między obecnym parapetem a nowym oknem
    Rys. 31 Zdjęcie pokazuje, że parapet wewnętrzny kończy tuż przy ramie okna skrzynkowego. Jeżeli grubość skrzynki wynosi 150 mm, a profilu nowego okna 82, oznacza to, że pozostałoby 68 mm odstępu do wypełnienia między obecnym parapetem a nowym oknem
    Rys. 31 Zdjęcie pokazuje, że parapet wewnętrzny kończy tuż przy ramie okna skrzynkowego. Jeżeli grubość skrzynki wynosi 150 mm, a profilu nowego okna 82, oznacza to, że pozostałoby 68 mm odstępu do wypełnienia między obecnym parapetem a nowym oknem
    Rys. 31 Zdjęcie pokazuje, że parapet wewnętrzny kończy tuż przy ramie okna skrzynkowego. Jeżeli grubość skrzynki wynosi 150 mm, a profilu nowego okna 82, oznacza to, że pozostałoby 68 mm odstępu do wypełnienia między obecnym parapetem a nowym oknem

    c). może być jednocześnie w dobrym stanie i może nie być możliwości jego demontażu. Wtedy w zależności od jego umiejscowienia, należy wybrać optymalny sposób wypełnienia przestrzeni między dolną krawędzią ramy okna a parapetem (np. odpowiednie poszerzenie z okleiną lub podwalina, która pozwoli na estetyczne wykończenie przestrzeni między oknem a parapetem)

    Rys. 32.1 Przykład użycia poszerzenia dolnego z okleiną przed zamontowaniem parapetu
    Rys. 32.1 Przykład użycia poszerzenia dolnego z okleiną przed zamontowaniem parapetu
    Rys. 32.2 Przykład użycia poszerzenia dolnego z okleiną przed zamontowaniem parapetu
    Rys. 32.2 Przykład użycia poszerzenia dolnego z okleiną przed zamontowaniem parapetu

    7. Miejsce pozostałe po usunięciu parapetu wewnętrznego pozostawia nam zwykle wystarczająco swobody do montażu nowego okna ze standardową listwą podokienną, więc nie ma potrzeby przejmować się nim podczas dokonywania pomiaru, choć oczywiście warto to sprawdzić.

    Wysokość listwy podokiennej to zazwyczaj 30 mm.
    [Wys. listwy podokiennej] = 30 mm

    Doliczając dylatację potrzebujemy 40 – 50 mm poniżej poziomu parapetu zewnętrznego.

    Przykłady:

    a). Jeśli parapet wewnętrzny nie zostanie zdemontowany wraz z oknem, to Dolna wnęka jest równa Różnicy poziomu parapetów.

    [Dolna wnęka] = [Różnica poz. parapetów]
    [Dolna wnęka] = 70 mm

    b). Jeśli demontujemy parapet wewnętrzny wraz z oknem, to do Różnicy w poziomie między parapetami zewnętrznym i wewnętrznym należy dodać Grubość starego parapetu. W tym przypadku to 30 mm (Rys. 33). A zatem:

    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm
    [Grubość parapetu] = 30 mm

    [Dolna wnęka] = [Różnica poz. parapetów] + [Grubość parapetu]

    [Dolna wnęka] = 70 mm + 30 mm = 100 mm

    Dolna wnęka jest znacznie wyższa niż wymagane 40 – 50 mm. W naszym przypadku konieczne będzie zastosowanie poszerzenia dolnego, którego wysokość zostanie obliczona w dalszej części instrukcji.

    Grubość parapetu wewnętrznego
    Grubość parapetu wewnętrznego
    Rys. 34 Grubość starego parapetu wewnętrznego okna skrzynkowego przeznaczonego do wymiany oraz zobrazowanie czym jest dolna wnęka w przypadku demontażu parapetu wewnętrznego oraz, gdy go nie demontujemy
    Rys. 34.0 Grubość starego parapetu wewnętrznego okna skrzynkowego przeznaczonego do wymiany oraz zobrazowanie czym jest dolna wnęka w przypadku demontażu parapetu wewnętrznego oraz, gdy go nie demontujemy
    Rys. 34 Grubość starego parapetu wewnętrznego okna skrzynkowego przeznaczonego do wymiany oraz zobrazowanie czym jest dolna wnęka w przypadku gdy parapetu wewnętrzny zostaje
    Rys. 34.1 Grubość starego parapetu wewnętrznego okna skrzynkowego przeznaczonego do wymiany oraz zobrazowanie czym jest dolna wnęka w przypadku gdy parapetu wewnętrzny zostaje

    #8 Wykonanie pomiaru wysokości wnęki okiennej wewnątrz budynku

    1. Ponownie zmierz wysokość w 3 miejscach – po lewej stronie, na środku i po prawej. Postaraj się zmierzyć wysokość od parapetu do wysokości, do której sięga rama okna skrzynkowego.
    Rys. 35 Pomiar wysokości otworu okiennego wewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 35 Pomiar wysokości otworu okiennego wewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 36 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar wysokości otworu okiennego wewnątrz budynku wraz z przekrojem pionowym
    Rys. 36 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar wysokości otworu okiennego wewnątrz budynku wraz z przekrojem pionowym
    Rys. 37 Przykład dokonywania pomiaru wysokości wewnętrznej okna skrzynkowego
    Rys. 37 Przykład dokonywania pomiaru wysokości wewnętrznej okna skrzynkowego
    1. Zapisz najmniejszą zmierzoną wartość. Jest to nasza Wysokość wewnętrzna [Wys. wew.].

    Przykład: 
    [Wys. wew.] =  1290 mm

    3. Jeśli parapet zewnętrzny jest niżej niż parapet wewnętrzny i poziom parapetu wewnętrznego zostanie obniżony do poziomu parapetu wewnętrznego, należy skorygować Wysokość zewnętrzną o Różnice poziomu parapetów.

    [Wys. wew.] = [Wys. wew.] + [Różnica poz. parapetów]

    Przykład:
    [Wys. wew.] = 1290 mm
    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm

    [Wys. zew.] = 1290 mm + 70 mm = 1360 mm

    #9 Pomiar szerokości wnęki okiennej od wewnątrz budynku

    1. Pomiaru szerokości wewnętrznej najlepiej dokonywać przy zamkniętych skrzydłach okna lub po ściągnięciu skrzydła wewnętrznego z zawiasów.
    1. Ponownie ustal miejsca, do którego sięga rama okna (patrz Rys. 26) i na tej podstawie zmierz szerokość okna, aby otrzymać szerokość wnęki, która pozostanie po demontażu. Pomiaru dokonaj w 3 miejscach – u góry, na środku i na dole.
    Rys. 38 Pomiar szerokości otworu okiennego wewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 38 Pomiar szerokości otworu okiennego wewnątrz budynku w 3 miejscach
    Rys. 39 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości otworu okiennego oraz węgarków wewnątrz budynku wraz z przekrojem poziomym
    Rys. 39 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości otworu okiennego oraz węgarków wewnątrz budynku wraz z przekrojem poziomym
    Rys. 40 Przykład pomiaru szerokości wewnętrznej bez skrzydła wewnętrznego okna skrzynkowego
    Rys. 40 Przykład pomiaru szerokości wewnętrznej bez skrzydła wewnętrznego okna skrzynkowego
    1. Zapisz najmniejszą zmierzoną wartość.
      Ustaliliśmy właśnie Szerokość wewnętrzną [Szer. wew.].

    Przykład:
    [Szer. wew.] = 1070 mm

    4. Różnica między szerokością otworu widocznego z zewnątrz a wnęką pozostałą wewnątrz budynku pozwoli nam obliczyć, czy potrzebne będą poszerzenia ramy, a jeśli tak to jaką powinny mieć wysokość.

    5. Symetryczność lewego węgarka względem prawego

    a). Warto sprawdzić, czy lewy i prawy węgarek mają podobną szerokość. Jeśli nie będą one równe, to może być konieczność zastosowania różnych szerokości poszerzeń z obu stron.

    b). Najczęściej będą one mniej więcej równe, ale warto wykonać ten dodatkowy pomiar, aby zaoszczędzić sobie kłopotu podczas montażu.

    c). Szerokość węgarka powinna zostać zmierzona od krawędzi otworu zewnętrznego do miejsca, w którym kończy się rama okna wewnątrz budynku. Porównaj, czy:

    • Szerokość lewego węgarka [Lewy węgarek] = Szerokość prawego węgarka [Prawy węgarek]
    • Jeśli różnica jest większa niż 10 mm zanotuj obie wartości.

    d). Do pomiaru węgarków należy zdjąć oba skrzydła okna skrzynkowego. Dzięki temu nie będzie problemu z pomiarem węgarka od strony zawiasów.

    Rys. 41 Pomiar szerokości węgarków, które pozostaną po demontażu okna skrzynkowego. Obydwa skrzydła zostały zdjęte do przed wykonaniem pomiarów.
    Rys. 41.0 Pomiar szerokości węgarków, które pozostaną po demontażu okna skrzynkowego. Obydwa skrzydła zostały zdjęte do przed wykonaniem pomiarów.
    Rys. 41.1 Pomiar szerokości węgarków które pozostaną po demontażu okna skrzynkowego. Obydwa skrzydla zostaly zdjęte do przed wykonaniem pomiarów.
    Rys. 41.1 Pomiar szerokości węgarków, które pozostaną po demontażu okna skrzynkowego. Obydwa skrzydła zostały zdjęte do przed wykonaniem pomiarów.

    Przykład: Szpalety zewnętrzne mają nieregularny wypukły kształt. Do pomiaru najlepiej wykorzystać poziomnicę, która jest wystarczająco długa, aby sięgnąć od krawędzi zewnętrznego otworu okiennego do ramy okna wewnątrz pomieszczenia. Pomiaru należy dokonać od w miejscu, gdzie węgarek jest najszerszy.

    Rys. 42 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości węgarków wraz z przekrojem poziomym
    Rys. 42 Uproszczony rysunek ukazujący pomiar szerokości węgarków wraz z przekrojem poziomym

    Wynik pomiaru przyjęty do obliczeń:

    [Lewy węgarek] = 100 mm
    [Prawy węgarek] = 155 mm

    [Lewy węgarek] ≠ [Prawy węgarek]
    [Różnica węgarki] = Szerszy węgarek – Węższy węgarek

    [Różnica szer. węgarków] = [Prawy węgarek] – [Lewy węgarek] = 155 mm – 100 mm = 55 mm

    Czy
    [Różnica szer. węgarków] > 10 mm ?
    55 mm > 10 mm ? TAK

    Zatem poszerzenie lewe oraz prawe będą miały różne wysokości.


    UWAGA!
    Zdarzają się rzadkie przypadki, że węgarki są wewnątrz budynku, czyli otwór okienny z zewnątrz budynku jest szerszy niż otwór wewnątrz. Bądź uważny i zawsze sprawdzaj wymiar okna zarówno z zewnątrz jak i wewnątrz, nawet jeśli nie zamierzasz stosować poszerzeń okiennych. Ustrzeże Cię to przed dodatkową pracą i kosztami.

    #10 Schemat nowego okna

    Po wykonaniu pomiarów otworu okiennego oraz wnęki, która pozostanie wewnątrz budynku po demontażu okna zapisz wyniki, a także narysuj schemat podziału oraz orientację okuć przewidzianą dla nowej konstrukcji.


    Rys. 43 Najczęściej spotykany sposób rysowania schematów konstrukcji okiennych wraz z objaśnieniami. Podstawa trójkąta oznacza stronę po której znajdują się zawiasy.

    2aUAzgUIlU3breKB AQKQ9S6e 9qfGkNfN x7s6h7ppyT3dlAnXDf2aVBJ
    Rys. 44 Schematy oraz wizualizacje sposobów otwierania okien

    Rys. 45 Okno dwukwaterowe

    jUdvrqlsJwROqzZt0DiKnNKgRIzi6p2uQLaXGgTRpCEz5Nc7UeG0XhVEZkmTnagXCw5YPqha9IlhfESP7OCNzE1HZl3ymGk3SY2z4pg dnJO2LO6xxhQRuua4GHXNfu27upFgpnHp9M O 783Qlit3w

    Rys. 46 Okno jednokwaterowe

    #11 Obliczenia

    1. Po zebraniu pomiarów możemy przystąpić do obliczenia wymiarów nowego okna oraz ewentualnych poszerzeń.
    2. Aby obliczyć wymiary okna, które należy zamówić potrzebujemy następujących dodatkowych informacji:

    a). Jakie okno zostanie zamontowane i wysokość jego zewnętrznej ramy (ościeżnicy),
    np. okno PCV Salamander BluEvolution posiada wysokość profilu ościeżnicy równą 73 mm

    [Wys. profilu] = 73 mm,

    b). Ile ościeżnicy powinno wystawać zza węgarka po zamontowaniu nowego okna – zalecany przedział wartości to 15 – 40 mm.

    15 mm wystarczy, gdy:

    • chcesz zamontować zamontować moskitierę w nowym oknie,
    • szpalety zewnętrzne nie będą dodatkowo ocieplane i tynkowane.

    15 mm to za mało, gdy:

    • przewiduje się montaż rolety z prowadnicami umieszczonymi na ramie okna (należy sprawdzić szerokość prowadnic rolety – mogą mieć nawet powyżej 50 mm),
    • na szpalety zewnętrzne zostanie nałożona dodatkowa warstwa ocieplenia i tynku (szerokość należy dostosować do planowanego ocieplenia),
    • chcemy uwidocznić walory estetyczne ramy okiennej (np, z okleiną drewnopodobną).

    Przykład: Postanowiliśmy, że w naszym przypadku pozostawimy 20 mm ramy okna widoczne zza węgarka, czyli
    Ościeżnica poza węgarkiem [Ośc. poza węg.] = 20 mm

    1. Jeśli chcemy osiągnąć efekt niewidocznej ramy, wielkość okna można tak zaplanować, aby jego ościeżnica była niemal kompletnie ukryta za murem – z zewnątrz będzie widoczne tylko szkło.
    2. Po wymianie okna skrzynkowego na PCV znacząco zmniejsza się powierzchnia szyby – nawet o ponad 30%!

      37sz13Rwnm9xexE0N9kfkFva TvTFxEbULv jkl50c ZPyYHpu88WURzTIJdX47aphJlDfS aN9B4ikiTOHC aj0TEl3i2QPuTzCHKsOchU Osps1cFIkfVUMvVktKBiuswQ6dEHNG2R hsdT4t41 UAQw8mbZNuL68iPTCexh2gC7oHYB1V1MAOiLY lG5HO1iLFQJEEc861tIT952EnZaVMPE81n
      Rys. 47 Przykład jak po wymianie okna skrzynkowego na klasyczne PCV zmniejsza się powierzchnia szyby

      Przykład:
      Okno skrzynkowe posiadało powierzchnię szyby w skrzydle zewnętrznym o wymiarach 1,3 m x 0,52 m = 0,676 m2.
      Okno zostało wymienione na klasyczne okno PCV, którego powierzchnia szyby w tej samej wnęce okiennej wynosi 1,18 m x 0,38 m = 0,448 m2.

      Powierzchnia szyby zmniejszyła się o 34%!
    3. Jeśli chcesz wymienić okno PCV, a jednocześnie chcesz zachować podobną powierzchnię szyby jak w starym oknie, rozważ:
      • powiększenie otworu okiennego poprzez usunięcie węgarków – jest to inwazyjne rozwiązanie, które nie zawsze jest możliwe oraz wymaga dużo pracy
      • zakup okna z ukrytym skrzydłem. Skrzydło takiego okna w całości chowa się za ościeżnicą, a zatem chowając większość ramy za węgarkami można uzyskać podobną powierzchnię szklenia jak w oknach skrzynkowych.
    Rys. 48 Różnica w budowie okna ze standardowym złożeniem ramy i skrzydła (po lewej) oraz okna z ukrytym skrzydłem (po prawej)
    Rys. 48.1 Różnica w budowie okna ze standardowym złożeniem ramy i skrzydła
    Rys. 48 Różnica w budowie okna ze standardowym złożeniem ramy i skrzydła (po lewej) oraz okna z ukrytym skrzydłem (po prawej)
    Rys. 48.2 oraz okna z ukrytym skrzydłem (po prawej)

    #12 Obliczenie szerokości nowego okna

    1. Pomiary, których dokonaliśmy oraz parametry, które zostały wcześniej ustalone pozwolą nam na obliczenie wymiarów nowego okna. Rozpocznijmy od szerokości.

      Potrzebne dane do obliczeń:
      [Szer. zew.] = 815 mm
      [Wys. profilu] = 73 mm
      [Ośc. poza węg.] = 20 mm

      Szerokość nowego okna = Szerokość zewnętrzna + 2 x Wysokość profilu – 2x Ościeżnica poza węgarkiem

      Przykład:

      [Szer. nowego okna] = 815 mm + 2 x 73 mm – 2 x 20 mm = 921 mm

    #13 Dlaczego powinniśmy dobrać poszerzenia do okien?

    1. Aby zachować spójność estetyczną zaleca się ukryć górną część ramy w takim samym stopniu jak po bokach, czyli ponownie do obliczeń wykorzystamy

      [Ośc. poza węg.] = 20 mm
    2. Obliczenia wysokości nowego okna dokonujemy w następujący sposób:

      Dane potrzebne do obliczeń:
      [Wys. zew.] = 1100 mm
      [Wys. profilu] = 73 mm
      [Ośc. poza węg.] = 20 mm

      Wysokość nowego okna = Wysokość zewnętrzna + Wysokość profilu – Ościeżnica poza węgarkiem

      Przykład:

      [Wys. nowego okna] = 1100 mm +  73 mm –  20 mm = 1153 mm
    3. Montaż za pomocą otworów montażowych:

    a). należy się upewnić, że wkręt zostanie odpowiednio głęboko wkręcony w mur w zależności od materiału z którego ściana została wymurowana, aby połączenie było odpowiednio mocne.

    b). Ponadto wkręty mają maksymalną dopuszczalną wolną długość dybla – jest to odległość między ramą okna a ścianą, w którą został wkręcony (wkręt jest tam odsłonięty). Jeśli jest ona większa niż zaleca producent, to może to znacząco wpłynąć na pogorszenie jakości połączenia mechanicznego.

    4. Montaż za pomocą kotew montażowych:

    a). muszą one dolegać do płaszczyzny do której zostaną zamontowane. Gdy odległość do odpowiedniej płaszczyzny jest zbyt duża, to konieczne może być zastosowanie poszerzeń do ościeżnicy.

    b). niemal każdy producent stolarki udostępnia poszerzenia systemowe, które idealnie pasują do oferowanych przez niego okien i pozwalają zmniejszyć dystans do muru na tyle, by można było prawidłowo wykonać połączenie mechaniczne ościeżnicy z ościeżem.

    5. Na rynku są dostępne zamienniki, które z powodzeniem mogą zastąpić poszerzenia systemowe. Często są dostępne w niższych cenach, a niektóre z nich posiadają niższy (lepszy) współczynnik przenikalności cieplnej.

    6. Jeśli musimy zastosować poszerzenie do nowego okna, które posiada okleinę, warto zastanowić się nad tym, czy poszerzenie będzie widoczne po obróbce wnęki okiennej. Jeśli nie, to najlepiej, aby poszerzenie nie posiadało okleiny. Zmniejszy to jego koszt zakupu.

    #14 Dobór poszerzeń bocznych – obliczenia

    1. Aby prawidłowo dobrać poszerzenia boczne, musimy określić następujące parametry:

    a). Różnicę szerokości między nowym oknem a wnęką okienną wewnątrz budynku [Różnica szer. okno wnęka]. Od zmierzonej wcześniej szerokości wewnętrznej wnęki okiennej odejmujemy szerokość nowego okna.

    Potrzebne dane do obliczeń:
    [Szer. wew.] = 1070 mm
    [Szer. nowego okna] = 921 mm

    [Różnica szer. okno wnęka] = [Szer. wew.] – [Szer. nowego okna]

    Przykład:
    [Różnica szer. okno wnęka]
    = 1070 mm – 921 mm = 149 mm

    Rys. 56 Różnica szerokości między nowym oknem a wnęką okienną wewnątrz budynku
    Rys. 56 Różnica szerokości między nowym oknem a wnęką okienną wewnątrz budynku

    b). Dylatację boczną [Dylatacja]

    Nazywana również luzem montażowym. Określa wielkość szczeliny między ramą ościeżnicy (lub poszerzeniem, jeśli występuje) a ościeżem.
    Podczas montażu szczelina ta zostanie wypełniona izolacją w postaci pianki budowlanej lub taśmy rozprężnej.

    Rys. 57 Przykładowy luz montażowy okna z poszerzeniami w otworze z węgarkami. Izolacja powinna zostać wprowadzona również między czoło ramy a węgarki.
    Rys. 57 Przykładowy luz montażowy okna z poszerzeniami w otworze z węgarkami. Izolacja powinna zostać wprowadzona również między czoło ramy a węgarki.


    Skutki zastosowania zbyt małej szczeliny dylatacyjnej:

    • z biegiem czasu może to spowodować trwałe odkształcenia konstrukcji okiennych, które pracują pod wpływem zmian temperatury oraz wilgotności,
    • utrudniają montaż i aplikowanie materiałów termoizolacyjnych, to z kolei może przyczynić się do powstania przerw w ciągłości linii termoizolacji, mostków cieplnych, a także miejsc infiltracji powietrza, które są podatne na działanie wilgoci.


    Skutki zastosowania zbyt dużej szczeliny dylatacyjnej:

    • utrudniają prawidłowe wykonanie połączeń mechanicznych między oknem a ościeżem, co wymusza stosowanie niestandardowych i droższych rozwiązań mocujących,
    • po wykonaniu montażu wymaga większego nakładu pracy związanego z obróbką wykończeniową otworu okiennego, co wymaga więcej czasu oraz środków finansowych.

    Jeśli zagłębimy się w szczegóły dotyczące doboru wartości dylatacji zgodnych z wiedzą akademicką, odkryjemy, że jest to dość skomplikowana kwestia, na którą wpływ ma wiele czynników, takich jak:

    1. wymiary stolarki okiennej, 
    2. wymiary samych otworów okiennych, 
    3. przewidywane zmiany wymiarów konstrukcji okiennych pod wpływem zmiany temperatury otoczenia,
    4. przewidywane różnice między temperaturą podczas montażu oraz maksymalną i minimalną temperaturą podczas eksploatacji.
    5. odporność na ściskanie i rozciąganie mechaniczne materiałów przewidzianych do wykonania termoizolacji, mocowania mechanicznego oraz uszczelnienia zewnętrznego i wewnętrznego połączeń okien z ościeżami.

    Do naszych potrzeb w zupełności wystarczy kierowanie się zasadą, że wielkość dylatacji powinna wynosić:

    1. od 10 do 25 mm, jeśli materiałem izolacyjnym będzie pianka poliuretanowa
    2. od 8 do 10 mm, jeśli planujemy użyć taśmy rozprężnej (choć są też taśmy o zwiększonym zakresie rozprężania, nawet do 25 mm)

    Powyższe dwie zasady sprawdzają się w przeważającej większości przypadków, ale bardziej dociekliwi mogą zapoznać się z poniższymi tabelami dotyczącymi doboru dylatacji.

    Rys. 58 Tabela doboru dylatacji przy uszczelnieniach masami uszczelniającymi takimi jak pianka poliuratanowa
    Rys. 58 Tabela doboru dylatacji przy uszczelnieniach masami uszczelniającymi takimi jak pianka poliuratanowa
    Rys. 59 Tabela doboru dylatacji przy uszczelnieniach taśmami rozprężnymi
    Rys. 59 Tabela doboru dylatacji przy uszczelnieniach taśmami rozprężnymi


    W przypadku wymiany okien skrzynkowych, wnęka po usunięciu okna zwykle nie jest wystarczająco równa, aby była możliwość zastosowania taśmy rozprężnej. Jeśli otwór nie ma ubytków, które wymagają poprawek murarskich (gdy np. odpadnie cegła lub jej część), to niedoskonałości otworu można wypełnić pianką poliuretanową.

    W naszym przypadku przyjmujemy opcję zastosowania izolacji w postaci pianki, a do obliczeń przyjmujemy, że:

    Minimalna dylatacja wynosi:
    [Min. dylatacja] = 10 mm

    Natomiast Maksymalna dopuszczalna dylatacja wynosi:
    [Maks. dylatacja] = 25 mm

    Jeśli różnica szerokości między nowym oknem a wnęką okienną jest większa niż dwukrotność Maksymalnej dopuszczalnej dylatacji, należy obliczyć Maksymalną wysokość poszerzeń bocznych [Maks. wys. poszerzeń bocznych].

    Sprawdźmy ten warunek:
    Potrzebne dane do obliczeń:
    [Różnica szer. okno wnęka] = 149 mm
    2 x [Maks. dylatacja] = 2 x 25 mm = 50 mm

    Czy
    [Różnica szer. okno wnęka] > (2 x [Maks. dylatacja]) ?
    Czy
    149 mm > 50 mm ? TAK

    Powyższy warunek został spełniony, dlatego należy przystąpić do obliczenia maksymalnej wysokości poszerzeń bocznych.

    Maksymalną wysokość poszerzeń bocznych obliczamy według wzoru:
    Potrzebne dane do obliczeń:
    [Różnica szer. okno wnęka] = 149 mm
    [Min. dylatacja] = 10 mm

    [Maks. wys. poszerzeń bocznych] = [Różnica szer. okno wnęka] / 2 – [Min. dylatacja]
    [Maks. wys. poszerzeń bocznych] = 149 mm / 2 – 10 mm = 74, 5 mm – 10 mm = 64,5 mm

    Następnie sprawdzamy, czy lewy węgarek jest równy prawemu węgarkowi, a w zasadzie, czy różnica między nimi nie jest większa niż 10 mm

    Jeśli ([Szerszy węgarek] – [Węższy węgarek]) <= 10 mm

    Jest to częściej spotykana sytuacja. Poszerzenie prawe i lewe są wtedy takie same. Aby określić, jakie poszerzenia należy zastosować, musimy sprawdzić dostępne warianty poszerzeń w wybranym systemie okiennym i dobrać je tak, aby po ich dodaniu do wymiaru okna, dylatacja nadal mieściła się w dopuszczalnym zakresie.

    Potrzebne dane do obliczeń:
    [Maks. wys. poszerzeń bocznych] = 64,5 mm
    [Min. dylatacja] = 10 mm
    [Maks. dylatacja] = 25 mm
    [Szer. wew.] = 1070 mm
    [Szer. nowego okna] = 921 mm

    Salamander BluEvolution 82 udostępnia poszerzenia o wysokościach:
    10 mm, 30 mm, 50 mm, 150 mm

    Poszerzenia można ze sobą łączyć, dlatego spośród dostępnych opcji wybieramy kombinację dwóch wysokości:

    [Poszerzenie boczne] = 50 mm + 10 mm = 60 mm

    Teraz sprawdzamy, czy po dodaniu poszerzeń pozostała szczelina mieści się w dopuszczalnym zakresie dla dylatacji:

    [Szczelina boczna] =  ([Szer. wew.] – ([Szer. nowego okna] + 2 x [Poszerzenie boczne])) / 2
    [Szczelina boczna] = (1070 mm – (921 mm + 2 x 60 mm)) / 2 = 14,5 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina boczna] <= [Maks. dylatacja] ?
    Czy
    10 mm <= 14,5 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenia zostały dobrane prawidłowo.

    Jeśli ([Szerszy węgarek] – [Węższy węgarek]) > 10 mm

    Gdy węgarki mają różne szerokości i różnica między nimi wynosi więcej niż 10 mm, należy osobno dobrać poszerzenie dla lewej oraz prawej strony okna.

    [Lewy węgarek] = 100 mm
    [Prawy węgarek] = 155 mm
    [Różnica szer. węgarków]= 55 mm

    Potrzebne dane do obliczeń:
    [Maks. wys. poszerzeń bocznych] =  64,5 mm
    [Wys. profilu] = 73 mm
    [Ośc. poza węg.] = 20 mm
    [Min. dylatacja] = 10 mm
    [Maks. dylatacja] = 25 mm

    Obliczamy maksymalną wysokość wyższego poszerzenia, w tym przypadku prawego
    [Maks. wys. poszerzenia prawego] = [Maks. wys. poszerzeń bocznych] + [Różnica szer. węgarków] / 2
    [Maks. wys. poszerzenia prawego] = 64,5 mm + 55 mm / 2 = 92 mm

    Następnie obliczamy maksymalną wysokość niższego poszerzenia, w tym przypadku lewego
    [Maks. wys. poszerzenia lewego] = [Maks. wys. poszerzeń bocznych] – [Różnica szer. węgarków] / 2
    [Maks. wys. poszerzenia lewego] = 64,5 mm – 55 mm / 2 = 37 mm

    Czas na dobór poszerzeń spośród dostępnych opcji pamiętając o zachowaniu dylatacji w dopuszczalnym zakresie.
    [Wys. poszerzenia prawego] = 50 mm + 30 mm + 10 mm = 90 mm
    [Wys. poszerzenia lewego] = 30 mm

    Po dobraniu rozmiarów poszerzeń należy sprawdzić, czy szczeliny montażowe mieszczą się w dopuszczalnym zakresie.

    Prawa szczelina montażowa
    [Szczelina boczna prawa] =  [Prawy węgarek] – ([Wys. profilu] – [Ośc. poza węg.]) – [Wys. poszerzenia prawego]
    [Szczelina boczna prawa] =  155 mm – (73 mm – 20 mm) – 90 mm = 12 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina boczna prawa] <= [Maks. dylatacja] ?
    Czy
    10 mm <= 12 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenie prawe zostało dobrane prawidłowo.

    Lewa szczelina montażowa
    [Szczelina boczna lewa] =  [Lewy węgarek] – ([Wys. profilu] – [Ośc. poza węg.]) – [Wys. poszerzenia lewego]
    [Szczelina boczna lewa] = 100 mm – (73 mm – 20 mm) – 30 mm = 17 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina boczna lewa] <= [Maks. dylatacja] ?
    Czy
    10 mm <= 17 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenie lewe zostało dobrane prawidłowo.

    #16 Dobór poszerzenia górnego i dolnego

    Dobór poszerzenia górnego.

    Dane potrzebne do obliczeń:
    [Wys. wew.] = 1290 mm
    [Różnica poz. parapetów] = 70 mm
    [Wys. nowego okna] = 1153 mm
    [Min. dylatacja] = 10 mm
    [Maks. dylatacja] = 25 mm

    Sprawdzamy jaka odległość będzie dzieliła górną krawędź ramy okna od górnej krawędzi wewnętrznej wnęki po demontażu okna skrzynkowego oraz czy wymaga ona zastosowania poszerzenia górnego porównując ją z Maksymalną dylatacją.

    [Przestrzeń górna] = [Wys. wew.] – [Różnica poz. parapetów] – [Wys. nowego okna]
    [Przestrzeń górna] = 1290 mm – 70 mm – 1153 mm = 67 mm

    Czy
    [Przestrzeń górna] > [Maks. dylatacja] ?

    Czy
    67 mm > 25 mm ? TAK, powinniśmy zastosować poszerzenie górne.

    Następnie liczymy Maksymalną wysokość poszerzenia górnego [Maks. wys. poszerzenia górnego].
    [Maks. wys. poszerzenia górnego] = [Przestrzeń górna] – [Min. dylatacja]
    [Maks. wys. poszerzenia górnego] = 67 mm – 10 mm = 57 mm

    Spośród dostępnych poszerzeń wybieramy takie, które jest najbliższe maksymalnej wartości, ale jednocześnie jej nie przekracza.

    [Wys. poszerzenia górnego] = 50 mm

    Po wybraniu poszerzenia sprawdzamy, czy dylatacja górna mieści się w dopuszczalnym zakresie.
    [Szczelina górna] = [Przestrzeń górna] – [Wys. poszerzenia górnego]
    [Szczelina górna] = 67 mm – 50 mm = 17 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina górna] <= [Maks. dylatacja] ?

    Czy
    10 mm <= 17 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenie górne zostało dobrane prawidłowo.

    Dobór poszerzenia dolnego

    Dane potrzebne do obliczeń:
    [Wys. listwy podokiennej] = 30 mm
    [Dolna wnęka] = 100 mm
    [Maks. dylatacja] = 25 mm
    [Min. dylatacja] = 10 mm

    Aby sprawdzić, czy konieczne będzie zastosowanie poszerzenia dolnego, należy sprawdzić jak wysoką przestrzeń otrzymamy pod nowym oknem po wstawieniu go we wnękę po demontażu okna skrzynkowego, a następnie porównać tą wartość z Maksymalną dopuszczalną dylatacją:

    [Przestrzeń dolna] = [Dolna wnęka] – [Wys. listwy podokiennej]
    [Przestrzeń dolna] = 100 mm – 30 mm = 70 mm

    Czy
    [Przestrzeń dolna] > [Maks. dylatacja] ?

    Czy
    70 mm > 25 mm ? TAK, powinniśmy zastosować poszerzenie dolne

    Jeśli zdecydowaliśmy się na poszerzenie dolne, musimy zrezygnować z listwy podokiennej. Dlatego do obliczeń stosujemy wysokość Dolnej wnęki zamiast Przestrzeni dolnej.
    Obliczamy Maksymalną wysokość poszerzenia dolnego [Maks. wys. poszerzenia dolnego].

    [Maks. wys. poszerzenia dolnego] = [Dolna wnęka] – [Min. dylatacja]
    [Maks. wys. poszerzenia dolnego] = 100 mm – 10 mm = 90 mm

    Dobierając poszerzenie dolne mamy kilka możliwości (na przykładzie Salamandra BluEvolution 82:

    Cechy standardowych poszerzeń systemowych:

    • szerokość taka jak rama okna,
    • może zostać wykonane w takiej samej okleinie jak okno, jeśli będzie widoczne po obróbce.

    Przykład doboru dolnego poszerzenia systemowego:
    [Wys. poszerzenia dolnego] = 50 mm + 30 mm + 10 mm = 90 mm
    [Szczelina dolna] = [Dolna wnęka] – [Wys. poszerzenia dolnego]
    [Szczelina dolna] = 100 mm – 90 mm = 10 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina dolna] <= [Maks. dylatacja] ?
    Czy
    10 mm <= 10 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenie dolne zostało dobrane prawidłowo.

    Rys. 61 Przykład poszerzenia systemowego o takiej samej szerokości jak rama
    Rys. 61 Przykład poszerzenia systemowego o takiej samej szerokości jak rama

    Cechy poszerzenia alternatywnego:

    •  węższe niż rama okna, 
    • może zostać zlicowane z zewnętrzną lub wewnętrzną stroną ościeżnicy,
    • ze strony zlicowanej pozwala zachować estetyczny wygląd poszerzając ramę, a z drugiej strony umożliwia montaż parapetu tuż pod ościeżnicą okna.

    Salamander BluEvolution posiada poszerzenia alternatywne o szerokości 73 mm (szerokość ramy to 82 mm), a dostępne wysokości to: 12 mm, 30 mm, 50 mm, 150 mm.


    Przykład doboru dolnego poszerzenia alternatywnego:
    [Wys. poszerzenia dolnego] = 50 mm + 30 mm = 80 mm
    [Szczelina dolna] = [Dolna wnęka] – [Wys. poszerzenia dolnego]
    [Szczelina dolna] = 100 mm – 80 mm = 20 mm

    Czy
    [Min. dylatacja] <= [Szczelina dolna] <= [Maks. dylatacja] ?
    Czy
    10 mm <= 20 mm <= 25 mm ? TAK

    Warunek został spełniony, dlatego nasze poszerzenie dolne zostało dobrane prawidłowo.

    Rys. 62 Przykład poszerzenia węższego od ramy okna, zlicowanego od wewnętrznej strony. Po lewej zewnętrzny parapet został wpięty tuż pod ramą okna zapewniając wodoszczelność bez potrzeby stosowania dodatkowych uszczelniaczy na styku ramy z parapetem.
    Rys. 62.1 Przykład poszerzenia węższego od ramy okna, zlicowanego od wewnętrznej strony. Po lewej zewnętrzny parapet został wpięty tuż pod ramą okna zapewniając wodoszczelność bez potrzeby stosowania dodatkowych uszczelniaczy na styku ramy z parapetem.

    Cechy poszerzeń purenitowych:

    • Dostępne o dowolnej wysokości z zakresu od 30 mm do 360 mm
    • Cieplejsze od poszerzeń systemowych

    Szerokość poszerzenia purenitowego dla Salamandra BluEvolution 82 to 60 mm – montuje się go na środku ramy (patrz Rys. 60), co pozwala na wpinanie parapetów z obu stron okna, podobnie jak listwa podokienna.

    Przykład doboru dolnego poszerzenia purenitowego:
    Definiujemy pożądaną wartość dylatacji dolnej
    [Dylatacja dolna] = 15 mm

    Znając dylatację oraz wysokość wnęki, możemy obliczyć wysokość poszerzenia dolnego z purenitu.
    [Wys. poszerzenia dolnego] = [Dolna wnęka] – [Dylatacja dolna]
    [Wys. poszerzenia dolnego] = 100 mm – 15 mm = 85 mm

    Rys. 63 Przykład poszerzenia purenitowego węższego od ramy okna.
    Rys. 63 Przykład poszerzenia purenitowego węższego od ramy okna.

    #17 Podsumowanie

    Na koniec podsumujmy wnioski płynące z pomiarów oraz obliczeń.

    Nowe okno

    1. System: Salamander BluEvolution 82
    2. Rozmiar: 921 mm x 1153 mm
    3. Poszerzenia boczne:

    • Liczba sztuk: 2
    • Rodzaj poszerzeń bocznych: standardowe systemowe grubości ramy
    • Ze względu na niesymetryczność węgarków potrzebujemy różnych wysokości poszerzeń lewego i prawego.
    • Wysokość poszerzenia lewego: 30 mm
    • Wysokość poszerzenia prawego: 90 mm

    Należy również określić długość poszerzeń bocznych. Jest ona równa wysokości nowego okna.

    • [Długość poszerzeń bocznych] = [Wys. nowego okna]
    • Długość poszerzeń bocznych:  1153 mm

    4. Poszerzenie górne:

    • Liczba sztuk: 1
    • Rodzaj poszerzenia górnego: standardowy systemowy grubości ram
    • Wysokość poszerzenia górnego: 50 mm

    Poszerzenie górne powinno mieć długość zsumowanych szerokości nowego okna oraz poszerzeń bocznych.

    • [Długość poszerzenia górnego] = [Szer. nowego okna] + [Wys. poszerzenia lewego] + [Wys. poszerzenia prawego] = 921 mm + 30 mm + 90 mm
    • Długość poszerzenia górnego: 1041 mm

    5. Poszerzenie dolne:

    • Liczba sztuk: 1
    • Rodzaj poszerzenia dolnego: purenitowe grubości 60 mm
    • Wysokość poszerzenia dolnego: 85 m

    Długość poszerzenia dolnego jest tak samo określana jak poszerzenia górnego.

    • [Długość poszerzenia dolnego] = [Szer. nowego okna] + [Wys. poszerzenia lewego] + [Wys. poszerzenia prawego] = 921 mm + 30 mm + 90 m
    • Długość poszerzenia dolnego: 1041 mm
    fu2bC Ug jR cRvgTkOytiL8 7jckmvxoffgX2q2oCIJpLzxkTtTDmOK2gW1tTr2qpZTl8gudh4 LjaR9FW3Y2kLzDenWyS8h9mfRhHeq6O9p29fHJ5Z uAt9kHlbBuQXBW95ZsGacTPKGUIS8rGvl8

    Rys. 64 Schemat nowego okna wraz z poszerzeniami widok od wewnątrz

    C1wedoCe WyoCeiJBUN7J2K LtE gU4Nw23oAhezhqDjV3PXIg BTAD44iw21VKRmAGW20Eun5 QjktVKbBC3IK22AUc
    Rys. 65 Schemat nowego okna widok od zewnątrz

    #18 SŁOWNICZEK

    Okna skrzynkowe – w Polsce spotykane przede wszystkim w starszych budynkach charakteryzują się tym, że:

    • najczęściej są drewniane,
    • mają dużą głębokość – zwykle rama okna skrzynkowego ma od 10 do 20 cm, najczęściej były dostosowywane do indywidualnych wymagań,
    • złożone są z ramy okiennej, do której mocowane są podwójne skrzydła okienne otwierane do środka,
    • skrzydła zewnętrzne zawsze mają nieco mniejszy wymiar niż skrzydła wewnętrzne.

    Otwór okienny – przestrzeń w ścianie budynku lub konstrukcji, która została zaprojektowana i przygotowana w celu umieszczenia okna. Może mieć różne wymiary i kształty, zgodnie z planami architektonicznymi i rodzajem okna, które ma być zainstalowane. Jest kluczowym elementem przy instalacji okien, a jego właściwe wymiary i wykonanie mają istotne znaczenie dla efektywnego funkcjonowania okna w budynku.

    Wnęka okienna – w instrukcji definiujemy ją jako przestrzeń w ścianie, która pozostanie po usunięciu okna skrzynkowego. Posiada inne wymiary niż otwór okienny, którego wymiar jest bliższy skrzydłu okna, natomiast wnęka ma wysokość, szerokość i głębokość mniej więcej taką samą jak całkowity wymiar skrzynki demontowanego okna.

    Parapet zewnętrzny – to pozioma płyta lub występ wykonany na zewnątrz budynku, pod dolną krawędzią okna. Jest to element wykończeniowy, który spełnia kilka istotnych funkcji:

    Ochrona przed wilgocią – zapobiega przedostawaniu się wilgoci do wnęki okiennej oraz wnętrza budynku. Dzięki niemu deszcz czy płynąca woda spływają po powierzchni parapetu, zamiast przedostawać się do środka.

    • Uszczelnienie: Parapet zewnętrzny pomaga uszczelnić i wykończyć wnękę okienną, minimalizując możliwość występowania szczelin czy przeciągów wokół okna.
    • Estetyka: Parapet zewnętrzny okna ma wpływ na wygląd zewnętrzny budynku i może być dopasowany do stylu architektonicznego, dodając uroku i estetyki.

    Materiały używane do wykonania parapetów zewnętrznych okien mogą różnić się w zależności od preferencji i rodzaju budynku, ale najczęściej stosowanymi są kamień, beton, drewno, metal lub materiały kompozytowe. 

    Listwa podparapetowa/podokienna – jest to podłużny element montowany pod oknem, który pełni funkcję wykończeniową i ochronną. Głębokość listwy jest mniejsza niż głębokość ramy okna, dzięki czemu ułatwia montaż parapetów wewnętrznego oraz zewnętrznego. Wysokość listwy podparapetowej wynosi zazwyczaj 30 mm.

    Szerokość wewnętrzna – jest to szerokość wnęki okiennej mierzonej od wewnątrz budynku. Różnica między szerokością otworu widocznego z zewnątrz a wnęką wewnątrz budynku pozw.

    Ościeżnica okna/Zewnętrzna rama okna – ościeżnica nazywana również ramą okna jest to element konstrukcyjny okna, do którego mocowane są skrzydła. Okno może nie posiadać ruchomego skrzydła, w takim przypadku szklenie może zostać zamontowane bezpośrednio w ościeżnicy.

    Odwodnienia okna – otwory wykonane w dolnej poziomej części ościeżnicy, które umożliwiają wydostawanie się wody, która dostała się do wnętrza ramy. Zawsze znajdują się po zewnętrznej stronie okna, zwykle od czoła ramy, ale jest również możliwość wykonania odwodnień od spodu ramy.

    Węgarki/Węgar – jest to wystający fragment ściany w otworze okiennym, otrzymywany dzięki wysunięciu cegieł lub innego materiału, z którego zbudowana jest ściana na nieznaczną odległość w stronę środka otworu.

    Szpaleta okienna – wykończona wnęka okienna po montażu okien. Rozróżniamy szpaletę wewnętrzną i zewnętrzną. Szpaleta wewnętrzna może być rozszerzana od okna do wnętrza, aby lepiej doświetlić pomieszczenie naturalnym światłem, podczas gdy szpaleta zewnętrzna może się rozszerzać od okna na zewnątrz, mając na celu również poprawę doświetlenia i wpływ na estetykę budynku. Ostatecznie, zastosowanie i charakterystyka szpalety okiennej zależą od preferencji i projektu.|

    Kwatera okna –  segment okna wielodzielnego (składającego się z dwóch lub więcej kwater), oddzielony przez słupek lub ślemię. W oknach bez słupków konstrukcyjnych kwatera odpowiada powierzchni całego skrzydła okiennego. Często pojęcia kwatera i skrzydło są używane zamiennie.

    Słupek okna – pionowy element konstrukcyjny okna wielodzielnego oddzielający od siebie kwatery okna

    Ślemię – poziomy element konstrukcyjny okna wielodzielnego oddzielający od siebie kwatery okna

    Ościeże – powierzchnie poprzeczne do płaszczyzny muru przy otworze okiennym lub drzwiowym do których mocowane jest okno lub drzwi.

    Dylatacja – inaczej luz montażowy, jest to wolna przestrzeń jaką należy pozostawić między ościeżnicą okna a ościeżem z każdej strony

    ©2024 fenbroker. Wszelkie prawa zastrzeżone. Realizacja: Kodefix.